نگاهي به فناوري Thunderbolt
تولد Thunderbolt
نمایشگاه IDF 2009 اولین جایی بود که فناوري Light Peak به جهان معرفی شد.

به نمونه اولیه، چند دستگاه ذخیرهسازی USB و یک اتصال شبکه متصل بود و اطلاعات مربوط به دو فیلم با استاندارد 1080p توسط اين فناوري همزمان روی دو صفحهنمایش پخش میشد. در این نمونه، از کابلهای فیبرنوری سي متری استفاده شدهبود. پس از اين موضوع، اینتل در سال 2010 اعلام کرد، امکان استفاده از این پورت در نوتبوکها نیز وجود دارد و اواخر همان سال تولید محصولی مجهز به این پورت آغاز خواهدشد. در نمایشگاه IDF همان سال نیز چند محصول مختلف مجهز به این پورت نمایشدادهشد. در نهایت، اوایل سال 2011 این پورت برای اولین بار در نوتبوکهای سری جدید MacBook Pro شرکت Apple معرفی شد و Thunderbolt نام گرفت.

ویژگیهای منحصر به فرد
همانطور که گفتیم، در زمان
معرفی Light Peak، قرار بود برای انتقال اطلاعات از کابلهای فیبرنوری
استفاده شود اما برای جلوگیری از بالا رفتن هزینهها به استفاده از
کابلهای مسی اکتفا شد که البته پهنای باند نهایی را کاهش ميداد (با این
حال، باز هم پهنای باند بسیار بیشتر از پورتهای موجود در بازار است). این
پورت ظاهری شبیه پورت mini DisplayPort داشته و با استفاده از دو فناوری
PCI-Express و DisplayPort، علاوه بر قابلیت انتقال اطلاعات، توانایی
انتقال تصویر را نیز دارد.
استفاده از PCI-Express امکان اتصال
دستگاههای فعلی را با پورتهای معمول USB، FireWire یا اتصال شبکه با
استفاده از مبدلهای مخصوص به این اتصال میدهد. فناوری DisplayPort نیز به
معنی امکان اتصال صفحهنمایش به این پورت است که میتواند به صورت مستقیم
به صفحه نمایشهای مجهز به DisplayPort یا دیگر صفحهنمایشهای معمول مجهز
به پورتهای D-Sub، DVI و HDMI با استفاده از مبدل متصل شود. همچنین ساختار
DisplayPort و روش آن برای انتقال اطلاعات نیز به کمک این فناوری
آمدهاست. در DisplayPort اطلاعات به صورت بستههای اطلاعاتی (مانند روش
انتقال اطلاعات روی کابل شبکه) منتقل ميشود، به همین دليل عمل انتقال
اطلاعات و تصاویر بهطور همزمان ممکن شدهاست.
این پورت امکان انتقال
حداکثر ده وات برق را نیز داشته و سرعت آن ده گیگابیت در ثانیه برای هر یک
از دو کانال رفت و برگشت است. این مقدار دو برابر پورت USB 3.0، حدود
دوازده بار سریعتر از FireWire 800 و بيست بار سریعتر از USB 2.0 است.
ویژگی مثبت دیگر Thunderbolt، امکان اتصال دستگاههای مختلف به صورت
زنجیروار یا با استفاده از یک Hub به این پورت است. بهطوری که میتوانید،
بهعنوان مثال یک هارددیسک خارجی، صفحهنمایش و دستگاه ضبط ویدئوی خود را
به صورت زنجیروار به این پورت متصل کرده و از آنجا که پهنای باند بسیار
بالایی در اختیار دارید، بدون مشکل در انتقال اطلاعات از تمامی آنها به
خوبی و با سرعت مناسب استفاده کنید. در کل، امکان اتصال هفت دستگاه بهطور
همزمان به Thundrbolt وجود دارد که در این میان میتوان از حداکثر دو
صفحهنمایش استفاده کرد. یک محدودیت در این قسمت وجود دارد که به نسخه
DisplayPort مورد استفاده در صفحهنمایشها بازمیگردد. در صورتی که
صفحهنمایش از اتصال DisplayPort 1.1 یا قدیمیتر استفاده کند، باید در
انتهای زنجیر قرار گیرد.
ساختار Thunderbolt
نکته مهم درباره این پورت، سازگاری
آن با انواع پورتهای انتقال اطلاعات و تصویر امروزی است. در مادربوردهای
امروزی مبتنی بر Sandy Bridge، کنترلر Thunderbolt به کمک رابط PCI-E x4 با
چیپست در ارتباط است .

زمانی که تصاویر به کمک یک کارتگرافیک
مجزا پردازش میشوند، برای انتقال تصاویر از پهنای باند این مسیر استفاده
نمیشود. با این حال، در زمان پردازش تصاویر به کمک پردازندهگرافیکی
مجتمع، این مسیر برای انتقال تصاویر استفاده خواهدشد (پردازش تصویر همچنان
بر دوش پردازندهگرافیکی بوده و این پورت تنها مسیر برای انتقال تصویر
است).
کنترلر Thunderbolt نیز باید مانند یک مدیر کارکشته تمامی
اطلاعات ورودی و خروجی را مدیریت كند و اطلاعات مربوط به هر بخش
(PCI-Express و DisplayPort) را به درستی هدایت کند .

در این میان، در صورتی که بخواهید دستگاهها را به صورت زنجیروار به این
پورت متصل کنید، باید خود دستگاهها نیز به کنترلر Thunderbolt مجهز شوند
که این مورد میتواند در هزینه نهایی محصولات تأثیرگذار باشد (البته مقدار
این تأثیر هنوز مشخص نیست).
برای استفاده از این پورت باید کابل مخصوص آن را تهیه کرد .

البته اگر بخواهید فقط از خروجی تصویر آن استفاده کنید، میتوانید یک کابل DisplayPort مخصوص صفحهنمایش را بهکار ببريد. طول کابل مسی مورد استفاده حداکثر میتواند سه متر باشد و همانطور که گفته شد، توانایی انتقال ده وات برق را نیز دارد. اینتل اعلام کردهاست، در صورت استفاده از کابلهای فیبرنوری (که در ماههای آینده عرضه خواهندشد)، میتوان طول کابل را افزایش داد. همچنین اینتل اعلام کردهاست، قصد دارد این پورت را باز هم بیشتر توسعه داده و سرعت آن را به صد گیگابیت در ثانیه برساند!
استقبال از Thunderbolt
برخلاف
پورت USB که یک فرمت باز و به قول معروف Open Source به شمار میآید،
شرکتهای مختلف برای استفاده از این پورت در دستگاههای خود باید مبلغی را
برای استفاده از کنترلر و دیگر حقوق مرتبط با این پورت پرداخت کنند.
با
توجه به سرعت بالا در انتقال اطلاعات انتظار داریم، این پورت را بیشتر در
محصولات حرفهای مشاهده کنیم، محصولاتی همچون درایوهای ذخیرهسازی RAID
خارجی، دستگاه های تدوین فیلم و در کل دستگاههایی که به کار با فایلهای
حجیم مرتبط بوده و سرعت در آنها مهمترین اولویت است. در زمان معرفی این
پورت، شرکتهای مختلفی از جمله Avid ،LaCie ،Black Magic ،Apogee ،Aja و
Western Digital اعلام کردند، در محصولات خود از این پورت پشتیبانی
خواهندکرد. سونی هم اعلام کرده در محصولات Hybrid PC خود از این پورت
استفاده خواهدکرد. به تازگي نیز Canon به فهرست شرکتهای پشتیبانیکننده از
این پورت اضافه شده و به احتمال زیاد محصولات حرفهای ضبط فیلم این شرکت
از این پورت پشتیبانی خواهندکرد.
دوستان عزیز که از این وبلاگ دیدن میکنید لطفا یه نظر هم بدین یا این که اگر نرم افزاری در نظر دارید بگید که بذارم . دمتون قیژ